'Het moet maar eens afgelopen zijn met het afschuiven van problemen op de beruchte verbaal-performaalkloof'

De WISC-III was in Nederland lange tijd de meest gebruikte intelligentietest. Deze test maakte een verdeling in enerzijds verbale en anderzijds praktische, handelingsgerichte (ofwel performale) intelligentie. De scores op deze twee domeinen konden nog weleens verschillen. Gebrekkige schoolresultaten werden dan vaak toegeschreven aan een ‘verbaal-performaalkloof’. Hoewel wetenschappers het erover eens zijn dat het te kort door de bocht is om een rechtstreeks verband te leggen tussen zo’n disharmonisch intelligentieprofiel en problemen op school [1], blijft deze overtuiging voortleven bij professionals in het veld.

De nieuwste intelligentietests zijn gebaseerd op een heel andere kijk op intelligentie: de Catell-Horn-Carroll (CHC) theorie [2]. Deze tests richten zich – anders dan de WISC-III – niet alleen op gekristalliseerde intelligentie (cultuurspecifieke kennis, die aangeleerd kan worden en die op school snel opvalt). Een andere belangrijke component is (aangeboren) fluïde intelligentie: het vermogen om flexibel te denken en problemen op te lossen in nieuwe situaties.