Welkom
Talent biedt verdieping, actuele kennis en achtergrondinformatie, zodat je als professional begaafde kinderen kunt helpen bij een goede schoolcarrière.
Talent richt zich op begeleiders (leerkrachten en andere professionele begeleiders) van begaafde kinderen.
Bekijk alle Vooruit
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
contact met de redactieVooruit - Observeren: niet wat je weet, maar wat je ziet!
Maryan Camps en Els Schrover
Leermiddelen door Maryan Camps en Els Schrover.
Vooruit - Lift: vechten tegen de zwaartekracht
Maryan Camps en Els Schrover
Maryan Camps en Els Schrover bedenken voor elke uitgave van Talent een of meer uitdagende opdrachten voor ‘ondernemende en onderzoekende’ jonge mensen.
Vooruit - Mandala maken
Maryan Camps en Els Schrover
Een mandala is een bijzondere tekening, meestal in de vorm van een cirkel (‘mandala’ betekent ‘cirkel’ in het Sanskriet), soms met nog een vierkant er omheen. Door Maryan Camps en Els Schrover.
De Stelling
‘Hoogbegaafdheid zien als handicap is eerder een stap terug dan een stap vooruit.’
Carla Dessain en Frank Stienissen
Onderwijsjurist Fleur Terpstra stapte begin november 2020 naar het College voor de Rechten van de Mens met het verzoek om hoogbegaafdheid te laten aanmerken als handicap. Zij hoopt zo – namens een groep ouders van hoogbegaafde kinderen – passend onderwijs te kunnen afdwingen. In Nieuwsuur van 28 - 10 lichtte zij dez...
Schilderkunst deel 2: portret
Vooruit
Maryan Camps en Els Schrover
Kunst gaat altijd over manieren van nadenken. In deel 1 van deze lessen over schilderkunst verdiepten we ons in De Nachtwacht van Rembrandt. Het schilderij speelt hier de rol van een ’venster’, een raam naar een andere wereld. Eeuwenlang werden schilderijen op die manier opgezet, maar op een gegeven moment begonnen ...
Schilderkunst
Vooruit Lesidee
Maryan Camps en Els Schrover
Leerdoel:
kennis
Informatie opzoeken over De Nachtwacht
Vaardigheid
Verplaatsen in een andere tijd en een ander persoon
Vaardigheid
Beargumenteren
Doelgroep:
leerlingen PO bovenbouw en VO onderbouw
Tijdsduur:
60 - 90 minuten
De Nachtwacht van Rembrandt staat erg in de belangstelling. Dat enorme schilderij is nameli...
Kijken, zien en onthouden
Vooruit
Maryan Camps en Els Schrover
Uitleg van de les: Je kijkt met je ogen, maar je gebruikt daar ook je hersenen bij. Je hersenen zorgen dat je niet over alles nadenkt wat via je ogen naar binnen komt, want dat is te veel informatie. Soms is dat jammer, bijvoorbeeld als je een signalement van iemand moet geven aan de politie. Kun je je hersenen trai...
Spelen met perspectief
Vooruit Lesidee
Maryan Kamps en Els Schrover
Uitleg van de les:
Je denkt dat je kijkt met je ogen, maar je gebruikt daar ook je hersenen bij. Zonder dat je daar altijd bewust van bent, maak je gebruik van dingen die je wéét, om te kunnen begrijpen wat je ogen zien. In deze les kijken we hoe dat werkt.
Leerdoelen:
Analyseren: Wat helpt je om een foto te b...
Kunst van papier
Vooruit
Maryan Camps en Els Schrover
De opdracht is om met niets dan deze twee dingen (papier en vijl) en hun eigen fantasie een kunstwerk te maken dat de toeschouwer raakt en een emotie oproept.
Deze opdracht geeft leerlingen inzicht in hun eigen manier van werken aan een ongewone creatieve opdracht.
'De ontwikkelingen in het veld van hoogbegaafdheid verlopen veel te traag'
Carla Desain
Er lijkt vooruitgang te zitten in het onderwijs aan leerlingen met kenmerken van begaafdheid. Er komt steeds meer aandacht voor de transfer van wat kinderen leren in een plusklas naar hun reguliere klas – en dat die transfer er niet vanzelf komt, maar dat kinderen daarbij geholpen en begeleid moeten worden. In Talen...
Boeken
Deze keer:
- HoogbeGAAFd leven van 0 tot 100 jaar. Inzichten uit de praktijk en wetenschap voor hoogbegaafden, ouders, leraren, hulpverleners en werkgevers. Marianne van Gelder.
- Oplossingsgericht behandelen en coachen. 365 vragen voor therapeuten en coaches en Oplossingsgericht
organiseren en veranderen. Lara de B...
Recensie
‘Het Grote Vooruitwerklabboek’.
Vakantie voorbij...
Maddy Hageman
Zelfs in Noord-Nederland is het nu een feit: het nieuwe schooljaar is begonnen.
Ach, wat hadden we er allemaal veel zin in! Niet alleen leerkrachten en leerlingen keken vermoeid uit naar de grote zomervakantie – ook de ouders van hoogbegaafde kinderen. Natuurlijk met gemengde gevoelens. Enerzijds: wie gaat die ü...
Passende uitdaging en stimulans
Motivatie aanwakkeren en behouden
Annelies de Muijnck
‘Dit is de leukste opdracht die ik ooit heb gedaan!’ Samen met zijn maatje maakt de leerling een landkaart, met schaallijn en legenda, van hun zelfverzonnen land. Hij straalt en is gefocust. Daarna werken ze meteen verder aan een reisgids bij hun land.
De intrinsieke motivatie van deze leerling bij deze creatieve ...
‘Soms noemen ze me “Juffie”’
Tekst: Carla Desain, Foto: Martha Hoebens
Annelien van Dam
10 jaar, nu groep 7, volgend jaar brugklas
Kun je wat over jezelf vertellen?
‘Ik dans en heb pianoles, ik houd van bergbeklimmen, computeren en voor dieren zorgen. Ik knutsel graag bewegende dingen met tandwielen zoals een vliegende draak of een bloem die kan openbloeien. Op school maak ik he...
Het Dossier (Boeken)tips
Manon Bakker en Priscilla Keeman
De DENKfabriek
In de DENKfabriek van Kopa Pionier lossen kinderen in groepjes problemen op met behulp van Design Thinking. Binnen deze lessen werken de kinderen met korte opdrachten waarmee zij creatieve problemen oplossen. Design Thinking is een manier van out of the box denken, waarbij je je moet verplaatsen in d...
Meer vliegen in één klap
Onderwijs op maat bereidt leerlingen voor op de wetenschap
Ben Daeter
De wetenschap is van belang voor de samenleving en heeft steeds nieuwe innovators nodig. Kinderen met kenmerken van begaafdheid kunnen bepaalde eigenschappen hebben die hen zeer geschikt maken hiervoor. Hoe kunnen we de interesse van kinderen met kenmerken van begaafdheid opwekken voor een carrière in de wetenschap?...
‘Ontwikkelingsvoorsprong’ versus ‘hoogbegaafdheid’
Ben Daeter
In Nederland maken we onderscheid tussen ontwikkelingsvoorsprong en hoogbegaafdheid. Met ontwikkelingsvoorsprong wordt bedoeld: het vermogen van een kind om bepaalde vaardigheden of kennis sneller of beter te verwerven dan een ander kind van dezelfde leeftijd. Opvallend is dat dit onderscheid in de Engelse literatuu...
Een prachtig verschijnsel: flow
Hoe je in de flow raakt en de effecten ervan
Ben Daeter
Nagenoeg iedereen, ook ieder kind, heeft momenten van flow. [1] Om dat te verduidelijken moet ik denken aan de mijn vroegere leerling, de twaalfjarige Sophie die urenlang zeer fanatiek en succesvol aan het schilderen was. Ze was dolgelukkig, volledig betrokken, zeer geconcentreerd en ze ging volledig op in haar zelf...
Niet alleen kennis, ook taalbegrip is macht
Gelijke kansen voor leerlingen door extra taalonderwijs
Carla Desain
Hoe kan het dat voorzieningen voor (hoog)begaafde kinderen – plusklassen, voltijds HB-onderwijs, coachingsen begeleidingspraktijken – voornamelijk bezocht worden door kinderen met hoogopgeleide ouders en Nederlands als thuistaal? Waar zijn de begaafde kinderen uit andersoortige gezinnen? Waarom zien we ze over het h...
Drie keer geluk
Sanyu Onderwijs in Haarlem
Tekst en foto's: Martin de Rooij
De beste stuurlui staan aan wal. Dat moest maar eens veranderen, vonden Riannette Minnes en Betsy Dommerholt. Ze besloten niet langer kritisch te zijn op het HB-beleid van basisscholen, maar samen met een enthousiaste club professionals en ouders zelf de handen uit de mouwen te steken.
Leren voor het leven
Liesbet Stam-Gommans
Een school, het is een bijzondere plek als je erbij stilstaat. Als kind kreeg ik een beeld van een ‘snelkookpan’ als ik dacht aan school: daar moest je ‘in’ en aan het eind was je ‘klaar’. Toen al vond ik dat jammer, want wie besliste dan dat ik ‘klaar’ was en wat daar bij hoorde? School was op een gegeven moment wé...
Te intelligent om gelukkig te zijn?
Over perfectionisme
Ben Daeter
De Franse specialiste op het gebied van hoogbegaafdheid, Jeanne Siaud-Facchin (1957), schreef het boek Te intelligent om gelukkig te zijn? Hoogbegaafdheid bij volwassenen. Als geen ander weet zij dat perfectionismenauw kan samenhangen met hoge intelligentie. Het is een veelvoorkomend kenmerk van intelligente persone...
De stelling
‘Het signaleren van behoeften is belangrijker dan het signaleren van begaafdheid’
Carla Desain en Sven Mathijssen
Hoogbegaafdheid krijgt steeds meer aandacht in het (onderwijs)veld, wat blijkt uit de groeiende aantallen specialisten en onderwijsaanpassingen. Verschillende wetenschappelijke bevindingen hebben de praktijk al bereikt; de op IQ gebaseerde kijk heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een focus op kenmerken en gedragingen...
Omarmen
Maddy Hageman
Een juf die stevig in haar schoenen staat, schrikt niet van een explosie van boosheid.
Juf Maaike is zo’n juf…
Pasgeleden mocht ik meekijken in de klas van juf Maaike, omdat een paar slimmeriken werk op maat nodig hadden. Eén jongen viel me direct op. Zijn donkere ogen namen mij wantrouwend op vanonder zijn ...
Als plan A niet werkt, zijn er nog 25 letters over
Lieneke Lunenborg-van Rijswijk, Mathilde Cardous-Ubbink en Pauline van Dooren
In Talent delen we graag wetenschappelijke inzichten met je in de vorm van scripties, waarvoor onderzoek is gedaan binnen het veld van hoogbegaafdheid. De kanttekeningen daarbij zijn dat het gaat om scripties van studenten en dat de scripties voor Talent sterk zijn ingekort en aangepast. Het zijn dus geen gepublicee...
Waarom verrijkingslessen?
Onderbouwing bij de lesideeën in Talent
Els Schrover en Maryan Camps
Wat is nou fijner en belangrijker voor een kind op school, dan greep op de wereld krijgen door moeilijke dingen te leren begrijpen? De verrijkingslessen van Talent bieden daartoe mogelijkheden. Het leerdoel is de leerlingen aan te moedigen vragen te stellen, na te denken over dingen die ze opmerken, en vooral: om zi...
Onbenut potentieel
Wind mee voor beleid rond cognitief sterke leerlingen in Vlaanderen
Martin van Rooij
Opleidingen tot specialist begaafdheid, scholen met specifiek aanbod voor hoogbegaafden: Nederland is er verder mee dan Vlaanderen. Sinds een paar jaar waait er bij onze zuiderburen een nieuwe wind.
Piano plus persoonsontwikkeling
Speciale pianolessen voor hoogbegaafde kinderen
Annemieke van Manen
Heleen Vegter is liedpianist en pianodocent. Heleen en ik kennen elkaar van de ALL IN opleiding Talentbegeleider bij Novilo die we beiden volgden. Al vijftien jaar geeft Heleen pianoles en sinds een jaar biedt ze speciale PianoPlus-lessen aan voor hoogbegaafde kinderen.
Geluksdetectives
Liesbet schreef in onze vorige column over de drie psychologische basisbehoeften: de behoefte aan ruimte voor autonomie, het gevoel van competentie en het belang van relatie, ofwel sociale verbondenheid, blijken essentiële elementen als het gaat om motivatie. Naar mijn idee is het dan ook van belang om met enige reg...
De gemiddelde leerling voorbij
Eisen aan nieuw lesmateriaal voor flexibel leren
Antoinette Gerichhausen. Foto: Tom van Limpt
We leven in een samenleving waarin we kritisch naar het verleden durven te kijken en willen discussiëren over diepgewortelde tradities. We hebben het lef om die onder een vergrootglas te leggen, opnieuw te bezien en aan te passen aan een nieuwe, meer eigentijdse visie. Bijvoorbeeld het Sinterklaasfeest of hoe we teg...
Superheld-leraar
Liesbet Stam-Gommans
Wat mooi dat Janneke in onze vorige column schreef hoe onhandig het zou zijn als superhelden een ‘redprotocol’ zouden hebben. Superhelden moeten juist snel op elke unieke situatie kunnen inspringen. Het deed mij terugdenken aan mijn tijd voor de klas. Niet omdat ik me een superheld voelde hoor, wel vanwege de grote ...
Hoogbegaafdheid en passend onderwijs in het voortgezet onderwijs
Hoe zorgen we voor een doorgaande ontwikkelingslijn?
Heidrun Basset
In Talent delen we graag wetenschappelijke inzichten met je in de vorm van scripties, waarvoor onderzoek is gedaan binnen het veld van hoogbegaafdheid. De kanttekeningen daarbij zijn dat het gaat om scripties van studenten en dat de scripties voor Talent sterk zijn ingekort en aangepast. Het zijn dus geen gepublicee...
Leren signaleren
Experts in het hele land
Marrigje de Bok
Om hoogbegaafde kinderen de goede begeleiding te kunnen bieden, is het van belang dat zoveel mogelijk professionals, die met kinderen werken, leren hoe ze een ontwikkelingsvoorsprong tijdig kunnen signaleren. De Expertgroep Ontwikkelings voorsprong timmert intensief en vruchtbaar aan de weg om die situatie te realis...
De mastercoach
Waaraan herken je een goede mastercoach?
Ben Daeter
Wat zijn de noodzakelijke kwaliteiten van een mastercoach? Hieronder verstaan we ouders, leerkrachten en (sport)coaches, die allemaal (en liefst gezamenlijk) de hen toevertrouwde kinderen optimale kansen tot ontplooiing van hun talenten willen bieden.
Oefening baart kunst
Ben Daeter
Om iets te bereiken is vaak veel oefening nodig. Daarbij is het nuttig te weten hoe het kind gemotiveerd raakt iets te doen (ignition) en wat zich daarbij afspeelt in de hersenen (myelinevorming). Maar hoe dan ook draait daarna alles om goede oefening (deep practice), 1 waarbij ouders en leerkrachten van (ook getale...